Nederland telt miljoenen vrijwilligers die zich inzetten voor een groenere leefomgeving. Toch merken veel organisaties dat het steeds moeilijker wordt om nieuwe mensen te enthousiasmeren. Hoe kun je als groep, vereniging of stichting toch voldoende aanwas krijgen? Op basis van onderzoek van Wageningen University & Research delen we 9 tips.
1. Benadruk flexibiliteit en vrije keuze
Uit het onderzoek blijkt dat potentiële vrijwilligers vooral behoefte hebben aan vrijheid: kunnen instappen wanneer het uitkomt (56%) en dichtbij huis actief kunnen zijn (54%) zijn belangrijke voorwaarden.
Tip: Organiseer ook eenmalige of kortlopende activiteiten, en maak het makkelijk om zonder langdurige verplichtingen aan te sluiten.
2. Toon de impact – maak zichtbaar dat het verschil maakt
Vrijwilligers willen het gevoel hebben dat hun inzet ertoe doet. Laat dus concreet zien wat er bereikt wordt.
Tip: Gebruik cijfers (“300 m² vergroend!”), maar vooral ook verhalen: “Door dit project broeden hier nu weer vogels.” Dat inspireert.
3. Laat echte mensen aan het woord
Potentiële vrijwilligers voelen zich sneller aangesproken door persoonlijke verhalen dan door formele vacatureteksten.
Tip: Tip: Laat actieve vrijwilligers vertellen wat ze doen en waarom. Gebruik korte video’s, mini-interviews of Instagram-posts met foto en quote.
4. Maak het visueel aantrekkelijk
Een beeld zegt meer dan duizend woorden. Mensen willen zien wat voor werk het is en wat het oplevert.
Tip: Deel voor-en-na-foto’s van een vergroend plein, blije vrijwilligers in actie of kinderen die iets leren over bijen. Zorg dat je communicatie kleurrijk, uitnodigend en positief is.
5. Speel in op motivatie – niet alleen op ‘helpen’
Vrijwilligers doen het niet alleen voor de natuur. Ze willen ook graag buiten zijn, iets doen voor de buurt, sociale contacten opdoen en gezond blijven. Laat in je communicatie zien wat het vrijwilligerswerk voor hén betekent – niet alleen voor de natuur.
Tip: Noem in je oproep bijvoorbeeld: “Even lekker buiten zijn,” of “Nieuwe mensen leren kennen terwijl je iets goeds doet.”
6. Bied ook functies achter de schermen aan
Veel mensen denken bij natuurvrijwilligers aan laarzen in het veld. Maar functies zoals secretaris, communicatiemedewerker of redactielid zijn óók onmisbaar.
Tip: Benoem ook deze functies expliciet op je site of socials. Zo trek je ook mensen met andere talenten.
7. Organiseer kennismakingsmomenten zonder verplichting
Een vrijblijvende kennismaking verlaagt de drempel. Laat mensen eerst sfeer proeven zonder dat ze zich direct vastleggen.
Tip: Organiseer een “Kom eens kijken-dag”, een open koffiemoment op locatie, of neem deel aan de Natuurwerkdagen in oktober/november.
8. Geef bestaande vrijwilligers ruimte om anderen mee te nemen
Mensen worden vaak vrijwilliger via vrienden, familie of buren.
Tip: Stimuleer actieve vrijwilligers om iemand uit hun netwerk mee te nemen, bijvoorbeeld met een kleine actie: “Breng een buur mee en krijg allebei een plantje".
9. Investeer in betrokkenheid, niet alleen in werving
Nieuwe vrijwilligers werven is stap één. Maar behoud is minstens zo belangrijk. Betrokken vrijwilligers blijven vaak langer én nemen anderen mee.
Tip: Zorg voor een warm welkom, waardering, onderlinge verbinding en regelmatige updates over het project. Geef mensen het gevoel dat ze ergens bij horen.
Vrijwilligers zijn onmisbaar voor een groene en leefbare omgeving. Maar wie vandaag de dag mensen wil motiveren, moet verder kijken dan alleen een algemene oproep tot hulp. Door in te spelen op persoonlijke motivaties, flexibiliteit te bieden en de impact van het werk zichtbaar te maken, vergroot je de kans op een duurzame en diverse groep betrokken vrijwilligers.
Lees hier het rapport van de Wageningen Universiteit over De inzet van burgers voor natuur en groen in Nederland.